Łysienie kiłowe to jedno z mniej znanych powikłań kiły – choroby zakaźnej przenoszonej głównie drogą płciową. Utrata włosów w przebiegu przypadłości stanowi nie tylko problem estetyczny, ale i ważny wskaźnik kliniczny, sugerujący obecność zaawansowanej infekcji. Wczesne rozpoznanie łysienia kiłowego i leczenie choroby podstawowej jest kluczowe nie tylko dla zahamowania procesu wypadania włosów, ale również zapobiegania innym powikłaniom i przywrócenia zdrowia pacjentom. Jakie są objawy łysienia kiłowego i do kogo zwrócić się w przypadku charakterystycznych dolegliwości?
Spis treści
Łysienie kiłowe – co to jest?
Łysienie kiłowe to forma utraty włosów związana z zakażeniem krętkiem bladym, odpowiedzialnym za rozwój kiły. Wypadanie włosów jest jednym z możliwych objawów kiły występujących w jej drugiej fazie (kiła II okresu). Łysienie kiłowe może przybierać różne formy, od łagodnego przerzedzenia włosów, po bardziej nasilone, zwłaszcza w okolicach szczytu głowy (łysienie rozlane) lub wypadanie ogniskowe, które często bywa określane jako „moth-eaten” (dosłownie: wyjedzone przez mole) ze względu na charakterystyczny, nieregularny układ ubytków włosów, który pojawia się głównie w okolicy skroni i potylicy.
Kiła – charakterystyka choroby
Kiła jest chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterię Treponema pallidum, znaną również jako krętek blady. Choroba jest przenoszona głównie drogą płciową, chociaż zakażenie może również nastąpić przez kontakt uszkodzonej skóry z zakażoną krwią, wydzielinami, błonami śluzowymi lub z matki na dziecko podczas ciąży (łożysko), czy porodu.
Kiła jest chorobą wielofazową, charakteryzującą się zmiennym obrazem klinicznym w zależności od etapu jej rozwoju. W pierwszym etapie choroby, tzw. kile wczesnej dominującym objawem jest tzw. objaw pierwotny, który najczęściej pojawia się w okolicy narządów płciowych (w miejscu wniknięcia krętka). Jest to niewielka, niebolesna zmiana skórna, która z czasem ulega owrzodzeniu. Po kilku dniach może dojść również do powiększenia węzłów chłonnych w okolicy zmiany. Po około dwóch miesiącach od zakażenia choroba przechodzi w tzw. okres II (wtórny), w którym występują niespecyficzne objawy ogólne, np. gorączka, bóle mięśni, oraz skórne, np. osutka plamista, grudkowa, krostkowa, bielactwo, czy łysienie kiłowe. W rzadkich przypadkach dochodzi również do zmian narządowych, np. zapalenia wątroby, czy nefropatii. Kolejnym etapem choroby jest kiła utajona, w której objawy choroby zanikają, ale infekcja pozostaje w organizmie i może przejść w bardziej zaawansowaną formę, zwaną kiłą III okresu. W tym stadium mogą wystąpić poważne powikłania, zmiany narządowe, uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i serca.
Łysienie kiłowe – objawy
Charakterystycznym objawem łysienia kiłowego są przede wszystkim nieregularne, plackowate ubytki włosów, w okolicy potylicznej i skroniowej, które sprawiają wrażenie, jakby włosy zostały wyjedzone – „moth-eaten” (ogniskowa postać łysienia kiłowego). Znana jest również postać ogólna, w której dochodzi do ogólnego przerzedzenia włosów. W obu przypadkach utrata włosów pojawia się nagle i nie towarzyszy jej świąd czy inne dolegliwości skórne.
Przyczyny łysienia kiłowego
Łysienie kiłowe związane jest bezpośrednio z zakażeniem krętkiem bladym i rozwojem kiły. Problemy z wypadaniem włosów pojawiają się w drugim okresie choroby, kiedy bakterie rozprzestrzeniają się w organizmie i powodują objawy ogólne, zmiany skórne, a nawet narządowe. Łysienie kiłowe może być efektem zarówno bezpośredniego działania bakterii i zmian w mieszkach włosowych, jak i reakcji immunologicznej organizmu na ciężką infekcję, która prowadzi do skrócenia fazy anagenu i przedwczesnego przechodzenia włosów w fazę spoczynku (telogenu).
Diagnostyka i leczenie łysienia kiłowego
Diagnostyka łysienia kiłowego jest procesem złożonym, który wymaga uwzględnienia innych objawów skórnych oraz historii choroby pacjenta. Rozpoznanie kiły jako przyczyny wypadania włosów opiera się na szczegółowej ocenie klinicznej oraz wynikach badań laboratoryjnych. Najważniejsze znaczenie mają badania serologiczne, które pozwalają na wykrycie obecności krętka bladego w organizmie.
Zdiagnozowanie kiły wymaga natychmiastowego podjęcia terapii farmakologicznej, aby zapobiec dalszemu postępowi choroby i powikłaniom. Leczenie łysienia kiłowego wymaga przede wszystkim wyleczenia choroby podstawowe (kiły). Prawidłowo dobrana antybiotykoterapia umożliwia pozbycie się bakterii i prowadzi do zahamowania procesu wypadania włosów. Zazwyczaj choroba nie wywołuje trwałych uszkodzeń mieszków włosowych, dlatego po wyleczeniu włosy zaczynają również samoistnie odrastać. Jednak w niektórych przypadkach warto wspomóc ten proces, np. w przypadku zaawansowanych zmian i przerzedzenia włosów. Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej, takie jak mezoterapia igłowa skóry głowy, terapia peptydowa, stymulatory tkankowe, czy zabieg autologiczny z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego, oferowane przez nowoczesne placówki medyczne specjalizujące się m.in. w leczeniu łysienia, takie jak klinika Projekt Skóra w Warszawie, stymulują proces odrastania włosów. Zabiegi wpływają na mikrokrążenie w skórze głowy, wspomagają odżywienie mieszków włosowych i procesy regeneracyjne oraz poprawiają nawilżenie i ogólną kondycję skóry głowy.
Leczenie łysienia kiłowego w Warszawie
Specjaliści z kliniki Projekt Skóra w Warszawie oferują kompleksową diagnostykę i leczenie wypadania włosów, również łysienia kiłowego. W naszej klinice zapewniamy nie tylko pomoc trychologiczną czy lekarzy medycyny estetycznej, ale również doświadczonych specjalistów z zakresu dermatologii i wenerologii, którzy precyzyjnie rozpoznają i leczą choroby przenoszone drogą płciową, takie jak kiła. Nasz multidyscyplinarny zespół zapewnia profesjonalną opiekę i leczenie dostosowane do indywidualnych potrzeb i oczekiwań pacjentów.
Naszym priorytetem jest dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo pacjentów oraz poprawa ich wyglądu i samopoczucia.
FAQ
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące łysienia kiłowego.
Jak długo trwa wypadanie włosów w przebiegu kiły?
Wypadanie włosów w przebiegu kiły występuje w drugim okresie choroby (najwcześniej około 9. tygodnia od zakażenia), a jego intensywność i czas trwania zależą od nasilenia bakteriemii oraz rozpoczęcia leczenia. Zwykle po przeprowadzeniu terapii objawy mijają i następuje stopniowe odrastanie włosów.
Jakie są pierwsze objawy kiły - kiedy następuje utrata włosów?
Pierwsze objawy kiły, tzw. objaw pierwotny, pojawia się w postaci zmiany skórnej (wrzód kiły) w miejscu wniknięcia krętków. Utrata włosów następuje zazwyczaj w drugim okresie choroby, kiedy zakażenie kiłą rozprzestrzenia się po organizmie, a obraz kliniczny choroby obejmuje mniej charakterystyczne objawy ogólne, różnorodne zmiany skórne oraz wypadanie włosów.
Czy można zarazić się kiłą bez stosunku?
Tak, chociaż kiła jest chorobą przenoszoną głównie poprzez kontakty płciowe, w rzadkich przypadkach może dojść do zakażenia przez kontakt uszkodzonej skóry, lub błon śluzowych z krwią, śliną, lub innymi wydzielinami zawierającymi bakterie Treponema pallidum.
Dlaczego przy kile wypadają włosy?
Wypadanie włosów przy kile jest wynikiem bezpośredniego działania krętka bladego na mieszki włosowe oraz ogólnej reakcji układu immunologicznego na poważną infekcję.
Czy da się wyleczyć kiłę i zatrzymać łysienie kiłowe?
Tak, kiłę można skutecznie wyleczyć za pomocą odpowiedniej terapii antybiotykowej, co prowadzi również do zahamowania wypadania włosów.
Źródła:
- Bianca Maria Piraccini, Alessandro Broccoli, Michela Starace, Valeria Gaspari, Antonietta D’Antuono, Emi Dika, Annalisa Patrizi, Hair and Scalp Manifestations in Secondary Syphilis: Epidemiology, Clinical Features and Trichoscopy, 2015
- Cherrin Pomsoong, Siriorn Sukanjanapong, Yanisa Ratanapokasatit, Poonkiat Suchonwanit, Epidemiological, Clinical, and Trichoscopic Features of Syphilitic Alopecia: A Retrospective Analysis and Systematic Review, 2022
