Toksyna botulinowa to jeden z najpopularniejszych preparatów stosowanych w zabiegach medycyny estetycznej. Mimo że substancja jest dobrze przebadana i używana od wielu lat, a podawać ją może tylko lekarz, wciąż zdarzają się niezadowalające efekty i powikłania. Sytuacje takie występują najczęściej w przypadkach, gdy zabieg wykonuje osoba bez odpowiedniego wykształcenia i kwalifikacji. Dlatego też procedurę podania botoksu należy wykonywać wyłącznie u lekarza. Dowiedz się, po czym poznać nieudany botoks. Co zrobić, gdy zabieg się nie uda i jak zminimalizować ryzyko skutków ubocznych?
Spis treści
Botoks w medycynie estetycznej
Botoks jest substancją wydzielaną przez bakterie Clostridium botulinum. Znanych jest kilka podtypów toksyny botulinowej, ale w medycynie estetycznej zastosowanie znalazł typ A, mający postać białka o krystalicznej strukturze1.
Działanie botoksu polega na zablokowaniu przewodnictwa nerwowo-mięśniowego poprzez zahamowanie wydzielania acetylocholiny. W miejscu podania zatrzymuje się przekaz impulsów nerwowych, co skutkuje miejscowym zwiotczeniem mięśni. Efekty zabiegu z wykorzystaniem toksyny botulinowej utrzymują się przez 3–6 miesięcy. Po tym czasie zostaje przywrócone prawidłowe przewodnictwo między nerwami i mięśniami1.
Botoks sprawdza się głównie w redukcji zmarszczek mimicznych. Rozluźnienie mięśni twarzy sprawia, że skóra ulega rozprostowaniu, dzięki czemu linie i zagięcia na czole, wokół oczu, ust i nosa znikają, a twarz zyskuje młodszy wygląd2. Botox można zastosować również na drobne defekty estetyczne (m.in. gummy smile, opadające kąciki ust, opadający koniuszek nosa) oraz bruksizm, migrenę i nadpotliwość.
Należy pamiętać, że uzyskane efekty zależą przede wszystkim od kwalifikacji specjalisty, a zabiegi z botoksem może wykonywać wyłącznie lekarz.
Objawy wskazujące na nieudany zabieg z botoksem
Zdarza się, że po zabiegu z użyciem toksyny botulinowej rezultaty są dalekie od oczekiwań. Źle zrobiony botoks powoduje, że twarz wygląda nienaturalnie. Mimika jest znacznie ograniczona, ponieważ mięśnie twarzy są sparaliżowane, co uniemożliwia wykonywanie ruchów. Utrudnione jest uśmiechanie się, marszczenie brwi i wyrażanie emocji. To powikłanie nazywane jest efektem maski.
Nieudany botoks to nie tylko ograniczenie naturalnej mimiki twarzy. Niepożądanym efektem może być asymetria związana z nadmiernym rozluźnieniem jednego obszaru twarzy i usztywnieniem drugiego.
Innym objawem nieudanego botoksu może być tzw. efekt Mefisto. Jest to nadmierne uniesienie zewnętrznej części brwi. Przyczyną jest sparaliżowanie mięśnia czołowego. Twarz przybiera zaskoczony lub gniewny wyraz3. U niektórych osób występuje asymetria brwi lub ich opadanie.
Do objawów nieudanego zabiegu botoksu zalicza się również opadanie powieki spowodowane paraliżem mięśnia dźwigacza powieki górnej. Efekt występuje najczęściej jednostronnie3.
Nieudany botoks – przyczyny
Jest kilka możliwych przyczyn nieudanego botoksu. W głównej mierze niezadowalające rezultaty są skutkiem nieumiejętnie wykonanej iniekcji. Toksyna botulinowa jest wstrzykiwana zbyt głęboko lub w nieodpowiednie punkty na twarzy, co najczęściej wynika z nieznajomości anatomii.
Inną przyczyną nieudanego botoksu jest niedostosowanie dawki preparatu. Większa ilość substancji nie da lepszych, szybszych lub trwalszych efektów. Wręcz przeciwnie – spowoduje paraliż mięśni i efekt maski. Natomiast asymetrie wynikają głównie z nierównomiernego podania toksyny botulinowej.
Niezadowalające rezultaty mogą wynikać również z podania botoksu niskiej jakości lub pochodzącego z nieznanych źródeł. Preparat, który nie został zarejestrowany, nie jest przebadany pod kątem składu i działania.
Objawy nieudanego botoksu występują zazwyczaj wtedy, gdy iniekcję wykonała osoba niemająca kwalifikacji do wykonywania zabiegów medycyny estetycznej. Należy pamiętać, że toksynę botulinową może podawać wyłącznie lekarz.
Nieudane efekty zabiegu z wykorzystaniem botoksu mogą wynikać z niestosowania się do zaleceń lekarskich. Trzeba pamiętać, że toksyna botulinowa jest wrażliwa na działanie wysokich temperatur, dlatego należy unikać gorących kąpieli i sauny. Konieczne jest również zrezygnowanie ze spożywania alkoholu na minimum 24 godziny przed i po zabiegu. Napoje alkoholowe sprzyjają powstawaniu obrzęków i siniaków, a tym samym wydłużają czas rekonwalescencji.
Jak usunąć efekty nieudanego botoksu?
Nieudany zabieg botoksu można naprawić poprzez podanie niewielkiej ilości preparatu w odpowiednie punkty na twarzy. W ten sposób korygowane są asymetrie lub nierówne uniesienie brwi. Korektę powinien wykonać doświadczony specjalista.
Należy mieć świadomość, że nie można usunąć wszystkich objawów nieudanego botoksu. Nie ma żadnej substancji, która rozpuszcza lub neutralizuje toksynę botulinową. Jeżeli zostanie wstrzyknięta zbyt duża ilość preparatu, należy poczekać, aż botoks przestanie działać, a twarz wróci do pierwotnego stanu.
Jakie są powikłania zabiegów medycyny estetycznej z toksyną botulinową?
Zabieg podania botoxu przez wykwalifikowanego lekarza jest uznawany za bezpieczny i zdarzenia niepożądane występują niezmiernie rzadko. Zazwyczaj po zastosowaniu botoksu mogą wystąpić niewielkie dolegliwości związane z procedurą zabiegową lub działaniem toksyny botulinowej. Często pojawia się lekki ból, obrzęk i zaczerwienienie. Objawy te są zupełnie normalne po nakłuciu skóry. Ustępują samoistnie po kilkunastu godzinach. Zdarza się, że w miejscu iniekcji pojawia się siniak spowodowany przekłuciem naczynia krwionośnego.
Do poważniejszych powikłań botoksu należą:
- ból głowy,
- nudności,
- dysfonia4,
- dysfagia4,
- osłabienie mięśni,
- podwójne widzenie.
Pojawienie się jakichkolwiek nietypowych skutków ubocznych należy zgłosić lekarzowi, który wykonał zabieg.
Zapobieganie powikłaniom botoksu
Ryzyko niezadowalających rezultatów i powikłań botoksu można zminimalizować poprzez staranne przygotowanie się do zabiegu. Przede wszystkim konieczne jest wybranie kliniki, w której iniekcje wykonuje doświadczony lekarz, który zna się na anatomii twarzy i potrafi właściwie dostosować dawkę preparatu. Należy pamiętać, że zgodnie z prawem osoby bez wykształcenia medycznego nie mogą wstrzykiwać botoksu.
Przed każdym zabiegiem powinna odbyć się konsultacja lekarska, podczas której zostaną wykluczone przeciwwskazania. Jeżeli dana klinika nie oferuje takiej możliwości, nie należy decydować się na zabieg.
Należy także upewnić się, że osoba wykonująca zabieg stosuje wyłącznie certyfikowane preparaty. Toksyna botulinowa, która nie jest zarejestrowana do wskazań medycznych, nie może być podawana pacjentom.
Profilaktyka powikłań botoksu obejmuje również stosowanie się do zaleceń lekarza. Każdy pacjent otrzymuje szczegółowe informacje dotyczące przygotowań do zabiegu, jak i postępowania pozabiegowego.
Przeciwwskazania do botoksu
Aby ograniczyć ryzyko skutków ubocznych należy wykluczyć możliwość występowania przeciwwskazań do podania botoksu, do których zalicza się:
- ciążę i okres karmienia piersią,
- choroby nowotworowe i autoimmunologiczne,
- infekcje w miejscu zabiegowym,
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego,
- przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych,
- uczulenie na składniki preparatu.
Zabiegi medycyny estetycznej z botoksem w Warszawie
Decydując się na zabieg z botoksem, należy rzetelnie podejść do wyboru kliniki medycyny estetycznej. Miejsce powinno gwarantować wysoką jakość usług oraz spełniać wszystkie kryteria dotyczące bezpieczeństwa.
Jednym z miejsc, gdzie można wykonać zabiegi z botoksem, jest klinika Projekt Skóra w Warszawie stworzona przez doświadczonych specjalistów w zakresie medycyny estetycznej, dermatologii i anti-aging. Nasi lekarze podchodzą do problemów skóry w sposób holistyczny, opierając się na najnowszych standardach medycznych, nowoczesnych technologiach i preparatach dobrej jakości. Dzięki temu pacjent może czuć się w pełni bezpiecznie i komfortowo
FAQ
Odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące nieudanego zabiegu z użyciem botoksu.
Po jakim czasie występują powikłania po botoksie?
Zaczerwienienie, obrzęk i niewielki ból mogą pojawić się bezpośrednio po zabiegu. Pozostałe powikłania mogą ujawnić się w ciągu kilku dni, gdy nasila się działanie botoksu.
Czym grozi botoks?
Źle podany botoks może spowodować paraliż mięśni, a tym samym utratę naturalnej mimiki, asymetrie, opadanie powieki, uniesienie lub opadanie brwi. Po iniekcji mogą pojawić się również nudności, ból głowy, zmęczenie i osłabienie mięśni. Do poważniejszych powikłań należą dysfonia, dysfagia i podwójne widzenie.
Czy botoks może uszkodzić nerw?
Uszkodzenie nerwu może nastąpić na skutek nieprawidłowego wykonania iniekcji, a nie działania samego botoksu. Należy jednak pamiętać, że nerwy mają zdolność regeneracji.
Czy po botoksie można źle się czuć?
Zdarza się, że po botoksie występuje ból głowy, nudności, senność lub osłabienie mięśni twarzy. Powikłania te są rzadkie.
Czy botoks czoła jest bezpieczny?
Botoks czoła jest uznawany za bezpieczny, jeżeli jest wykonywany przez doświadczonego lekarza zajmującego się medycyną estetyczną po wykluczeniu przeciwwskazań.
Czy botoks może się nie przyjąć?
Tak. Botoks może się nie przyjąć z powodu wytworzenia przeciwciał przeciwko toksynie botulinowej. Zdarza się to rzadko.
Co zrobić, gdy po botoksie opada powieka?
Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, który wykonał zabieg podania botoksu. Niestety, nie ma sposobu na podniesienie powieki. Należy poczekać aż ustanie działanie toksyny botulinowej.
Czy botoks pogłębia zmarszczki?
Botoks nie powoduje pogłębienia zmarszczek. Gdy preparat przestaje działać, twarz wraca do stanu sprzed zabiegu.
Dlaczego nie robić botoksu?
Nie należy robić zabiegu z użyciem botoksu, jeżeli istnieją przeciwwskazania. Są to m.in. ciąża i okres karmienia piersią, zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych, choroby nowotworowe i autoimmunologiczne, uczulenie na składniki preparatu i infekcje skóry. Wykonanie iniekcji mimo przeciwwskazań zwiększa ryzyko skutków ubocznych.
Dlaczego botox puszcza po miesiącu?
Botoks stopniowo zmniejsza swoje działanie, ponieważ organizm metabolizuje substancję. U niektórych osób proces ten może przebiegać szybciej. Warto również pamiętać, że toksyna botulinowa jest wrażliwa na wysoką temperaturę, dlatego częste korzystanie z sauny lub gorących kąpieli może wpłynąć na czas utrzymywania się rezultatów.
Jakie mogą być skutki uboczne po botoksie?
Wśród najczęstszych objawów niepożądanych występujących po zabiegu z botoksem wyróżnia się zaczerwienienie, dyskomfort w miejscu iniekcji i zasinienie. Możliwe skutki uboczne to również: paraliż mięśni twarzy, utrata naturalnej mimiki, asymetria brwi, opadanie powieki. Rzadziej występują ból głowy, nudności, zmęczenie, dysfagia, dysfonia i podwójne widzenie.
Źrodła:
- Zbrojkiewicz M. i in, Toksyna botulinowa w medycynie i kosmetologii – dwustuletnia historia i nowe perspektywy, 2018
- Kozioł A., Werwińska N., Toksyna botulinowa – zastosowanie w zabiegach estetycznych i w medycynie, 2019
- Yi K. i in., Anatomical Proposal for Botulinum Neurotoxin Injection for Glabellar Frown Lines, 2022
- Yi K. i in., Anatomical Proposal for Botulinum Neurotoxin Injection Targeting the Platysma Muscle for Treating Platysmal Band and Jawline Lifting: A Review, 2022
